Logo BIP
Herb
Biuletyn Informacji Publicznej
Urzędu Miejskiego
w Trzcińsku-Zdroju

Wyszukiwanie zaawansowane

Menu przedmiotowe

BOI

Tagi

Program wychowania ekologicznego


Program

wychowania ekologicznego

w Przedszkolu Miejskim w Trzcińsku - Zdroju

Program opracowany w oparciu o „ABC... Program wychowania przedszkolnego XXI wieku” autorstwa A. Łady - Grodziskiej, E. Bełczewskiej, M. Herde, E. Kwiatkowskiej - Klarzak, J. Wasilewskiej przeznaczony do wychowania przedszkolnego, który został zatwierdzony i dopuszczony do użytku przez MEN (nr dopuszczenia DKW-4013-1/00) i zgodny jest z podstawa programową wychowania przedszkolnego dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych (Rozporządzenie MEN z dnia 1 grudnia 1999 roku poz. 18, Dz. U. Nr 2 z 2000 roku)

WPROWADZENIE

Świat przyrody jest piękny, fascynujący i tajemniczy a jego częścią jest także człowiek. Świat ten dostarcza nam pozytywnych emocji, cieszy i wzrusza, wzbudza zainteresowanie, podziw i szacunek, świat pozornie odkryty, a jednak ciągle na nowo odkrywany.

Środowisko - to otaczająca człowieka przyroda- zespół elementów przyrodniczych wzajemnie powiązanych i uwarunkowanych, ulegających ciągłym przemianom pod wpływem sił przyrody i działalności człowieka.

Program wychowania ekologicznego ma pomóc dzieciom w uzyskaniu przekonania, że:

  • wszystkie elementy środowiska przyrodniczego oraz elementy będące wytworem człowieka są od siebie zależne,

  • każdy człowiek swoim zachowaniem wpływa na środowisko i każdy jest odpowiedzialny za obecny przyszły stan środowiska oraz jakość życia następnych pokoleń.

Wychowanie ekologiczne należy rozpocząć już od najmłodszych lat. Dzieci mogą być pełnowartościowymi partnerami dorosłych w walce o ochronę środowiska, są one bowiem bacznymi obserwatorami tego wszystkiego co się wokół nich dzieje. Dzieci nie mają jeszcze wykształconych stereotypów, dlatego stosując odpowiednie formy i metody pracy można skutecznie i efektywnie kształtować ich postawę zgodną z etyką ekologiczną.

Wychowanie ekologiczne w przedszkolu to nie podawanie gotowej recepty na lepsze jutro, ale konkretne działanie w środowisku i dla środowiska. To stwarzanie dzieciom takiej sytuacji, aby one samodzielnie dochodziły do określonych prawd i zasad, aby same umiały wyciągać odpowiednie wnioski, a co za tym idzie nabywały określone postawy i umiały perspektywicznie myśleć. Dzieci będą uczyły się jak przyjaźnie obcować z naturą aby nie niszczyć jej walorów i piękna.

I. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

  1. Budzenie zaciekawienia otaczającym światem poprzez prowokowanie pytań i dostarczanie radości odkrywania.

  2. Przekazywanie wiedzy o zdrowym stylu życia, ocenianie zachowań służących i zagrażających zdrowiu.

  3. Wykorzystywanie i tworzenie okazji do poznawania rzeczywistości:
    a) przyrodniczej poprzez obserwowanie, eksperymentowanie, odkrywanie,

  4. Kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych oraz proekologicznych.

  5. Stwarzanie okazji do dokonywania przez dziecko wyborów i zdawania sobie sprawy z ich konsekwencji.

II. CELE GŁÓWNE

    • Obserwacje, eksperymenty i odkrywanie przyrody w ciągu całego roku,

    • Rozumienie zależności człowieka od przyrody,

    • Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za przyrodę,

    • Skuteczne i efektywne kształtowanie postaw dzieci zgodnych z etyką ekologiczną.

III. CELE SZCZEGÓŁOWE

  • rozbudzenie potrzeby kontaktu z przyrodą,

  • wyrabianie szacunku dla przyrody i jej piękna,

  • wpajanie silnego związku ze środowiskiem,

  • uczestnictwo w działaniach mających na celu ochronę i zapobieganie dewastacji środowiska,

  • zachęcanie do aktywnej obecności we własnym środowisku,

  • umiejętność działania w różnych sytuacjach przedszkolnych i poza przedszkolnych,

  • poczucie przynależności do grupy przedszkolnej, środowiska lokalnego, regionu, kraju,

  • umiejętność nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi, dorosłymi, osobami niepełnosprawnymi,

  • umiejętność wyciągania właściwych wniosków, perspektywicznego myślenia i przewidywania skutków określonej działalności człowieka,

  • uzmysłowienie dzieciom, że troska o przyrodę jest troską o nas samych i nasze życie.

IV. FORMY REALIZACJI

  1. Organizowanie zabaw badawczych, eksperymentów, zabaw z tworzywem przyrodniczym,

  2. Wycieczki i spacery,

  3. Zabawy dydaktyczne, zabawy tropiące, rozmowy, historyjki obrazkowe,

  4. Czynny udział w akcjach: Sprzątanie świata, Pożegnanie Jesieni, Dzień Ziemi, itd.,

  5. Zastosowanie metod aktywizujących twórczą ekspresję plastyczną, muzyczną, techniczną, itd.,

CELE

ZADANIA

FORMY REALIZACJI

PROCEDURY

OSIĄGANIA

CELÓW

Obserwacje, eksperymenty i odkrywanie przyrody w ciągu całego roku

Rozbudzenie potrzeby kontaktu z przyrodą

Wyrabianie szacunku dla przyrody i jej piękna.

1. „W jaki sposób powstaje deszcz?” - badanie właściwości wody, jej różnych stanów. Przyczyny opadów, zjawisko krążenia wody w przyrodzie.

2. „Co wiemy o wietrze?” - zabawy z wykorzystaniem siły wiatru, wprowadzanie w ruch różnych przedmiotów, obserwacja nasion i wykorzystywania wiatru do rozmnażania się przez rośliny.

3.Wycieczki do parku w okresie jesieni, obserwacje zmian zachodzących w przyrodzie.

4.Zorganizowanie w salach wystaw produktów lub ich przetworów, np. kłosy zbóż, mąka.

5.Konkurs plastyczny z wykorzystaniem darów jesieni -współdziałanie w małych grupach.

6. Bal jesienny połączony z konkursem na najpiękniejszy jesienny strój.

7. „Co z czego i z czym?” - rozwiązywanie problemu: Dlaczego czajnik gwiżdże? Parzenie jesiennej, ziołowej herbatki. Poznawanie ziół i zapachów.

8. „Jesienne kolory” - szukanie barw jesiennych, poznawanie barw podstawowych i pochodnych, zabawy z kolorami, mieszanie barw.

Pierwszym etapem pracy w edukacji ekologicznej jest ukazanie dzieciom piękna przyrody, nauczenie ich obserwowania i słuchania natury. Dlatego większość zajęć powinna odbywać się w środowisku naturalnym. Dzieci spacerując po ziemi obserwują dokładnie co się tam dzieje, kto i jak mieszka. Bardzo często słuchają jak żyje przyroda.

Obserwacje, eksperymenty i odkrywanie przyrody w ciągu całego roku

Wpajanie silnego związku ze środowiskiem

Umiejętność nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi, dorosłymi, osobami niepełnosprawnymi

9. „Odpady - czyli szukaj zysku z odzysku” Zabawa dydaktyczna Dobre rady na złe odpady - uświadamianie potrzeby ograniczania ilości śmieci poprzez stosowanie opakowań wielokrotnego użytku; Ochrona człowieka przed negatywną ingerencją człowieka (zaśmiecaniem środowiska).

10. Bal ekologiczny połączony z konkursem na strój z surowców wtórnych (w związku ze sprzątaniem świata)

11. „W krainie Królowej Śniegu” - badanie zjawisk związanych z temperaturą powietrza w zimie (lód, śnieg). Poszukiwanie odpowiedzi na pytania: Skąd się bierze śnieg? Jakiego kształtu są płatki śniegu

12.Hałas szkodzi zdrowiu. Uświadamianie dzieciom szkodliwości hałasu dla zdrowia; rozumienie konieczności zachowania ciszy w określonych miejscach, np. apteka, teatr; zachęcanie dzieci do cichego porozumiewania się, unikania zbędnego hałasu; doskonalenie słuchu; rozróżnianie wysokości dźwięków wydawanych przez różne przedmioty, rozróżnianie dźwięków wydawanych przez naczynia wypełnione płynem o różnych kolorach.

13. „Lodowate tajemnice” - poznawanie właściwości lodu, jego kruchość, twardość, itd.

14.„To też przyroda” - poznawanie bogactw naturalnych ziemi na przykładzie węgla i soli. Budzenie zainteresowania minerałami, zachęcanie dzieci do ich kolekcjonowania.

Następnie dzielą się swoimi wrażeniami w formie ustnych opowiadań, prac plastycznych. W trakcie obserwacji należy dzieciom pokazywać elementy na zasadzie kontrastu ( zdrowe, piękne - zniszczone, połamane, wypalone itp.)

Obserwacje, eksperymenty i odkrywanie przyrody w ciągu całego roku

15. Wiosenna pogoda - badanie przepuszczalności gleby: piasek, glina, ziemia, torf - wybór ziemi odpowiedniej do przesadzania kwiatów. Badanie zjawiska rozpuszczalności.

16.„Wielka tajemnica małego nasionka” - uprawa wybranych roślin, np. fasola, rzeżucha.

17. Wiosna na polu, w ogrodzie, w domu, w przedszkolu: zabawy eksploracyjne związane z wiosną, z siewami, np. poznawanie nasion; Sposoby przyspieszania wzrostu roślin - w jaki sposób? Spacer za miasto; obserwowanie wiosennych prac polowych; Wiosenne porządki w domu i w przedszkolu.

18. „Fantastyczna podróż na Ekoplanetę” - zabawa dydaktyczna. Zapoznanie z wybranymi planetami układu słonecznego; rozwijanie troski o obecną i przyszłą jakość życia na Ziemi - poszanowanie najbliższego otoczenia przyrodniczego. Założenie przedszkolnego koła strażników przyrody. Zorganizowanie przedszkolnego Dnia Ziemi.

19. Zabawy z cieniem - na wolnym terenie przy dobrym nasłonecznieniu - porównywanie kształtów, długości, wielkości cienia, sposobu ustawienia ciała wobec słońca

20. Stałe prowadzenie kącików przyrody, dbanie o rośliny, aktualizowanie kącików.

Rozumienie zależności człowieka od przyrody

W jaki sposób możemy chronić przyrodę

Jak dbamy o nasze środowisko

Pomagamy żyć roślinom i zwierzętom

Jak żyć ekologicznie we własnym domu

1. Sprzątanie świata - udział w globalnej akcji.

2. Powitanie wiosny - wycieczka poznawcza. Poznanie roślin chronionych, obserwacja bogactwa przyrody i zdobycie wiedzy o zagrożeniach wypływających z działalności człowieka.

3. Ogród przedszkolny - zabawy badawcze „Mały Przyrodnik” - poznanie drzew i krzewów rosnących w ogrodzie przedszkolnym, wzbogacanie go o nowe krzewy i drzewa, otoczenie młodych drzew płotkiem zabezpieczającym.

4. Pola uprawne - poznawanie roślin zbożowych, zapoznanie z naturalnymi sposobami nawożenia, płodozmianem, wpływem nawożenia i zatruciem ołowiem na jakość płodów rolnych i zdrowie człowieka.

5. Zwierzęta zimą - przygotowanie pokarmów dla ptaków. Poznanie dobroczynnego i szkodliwego dokarmiania ptaków zimą.

6. Każdy żyje tylko raz - wyrabianie szacunku dla życia każdej istoty.

7. Mała, wielka torba na zakupy - wprowadzenie zasady noszenia własnej torby na zakupy, odmawianie przyjmowania worków foliowych.

Są to wszelkiego rodzaju działania wyrabiające u uczniów zaangażowaną postawę i uczą samodyscypliny. Dzieci sprzątają ogród przedszkolny, uczestniczą w akcji „Sprzątanie Świata”, zimą dokarmiają ptaki i zwierzęta. Wiedząc ,że las daje nam tlen i rośnie bardzo wolno, aby go chronić dzieci oszczędzają papier.

Dzieci dyskutują nad sposobem ograniczenia zużycia energii elektrycznej, zmniejszenia ilości śmieci domowych. Swoje pomysły wykorzystują w domach. Doceniają efekty segregacji śmieci ( wrzucanie do oznaczonych pojemników na śmieci : szkła, makulatury, tworzyw sztucznych). Tego typu działania przygotowują dzieci do dorosłego życia, angażują całą rodzinę integrując jej członków.

Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za przyrodę

Umiejętność wyciągania właściwych wniosków, perspektywicznego myślenia i przewidywania skutków określonej działalności człowieka

1. Kosz pełen zdrowia i pomysłów - prace gospodarcze. Poznanie wartości odżywczych warzyw i owoców i ich znaczenia w żywieniu człowieka; wdrażanie do konieczności mycia rąk oraz owoców i warzyw przed ich spożyciem; zachęcanie do zjadania surówek z różnych owoców i warzyw.

2. Kto podpalił łąkę? Kto podpalił las? - historyjka obrazkowa. Budzenie poczucia troski o stan zieleni w bliskim otoczeniu; zrozumienie szkodliwego oddziaływania odpadów na środowisko przyrodnicze; przestrzeganie ustalonych zasad zachowania i bezpieczeństwa.

3. Ścieki trują nasze rzeki - rozmowa i wycieczka nad rzekę i jezioro - uświadomienie przyczyn i stanu zanieczyszczenia wód; zapoznanie ze sposobami zapobiegania zanieczyszczeniom przy wykonywaniu codziennych czynności.

4. Co się dzieje, gdy dymi papieros? - inscenizacja. Zapoznanie ze szkodliwością palenia, trujących właściwościach nikotyny i substancji smolistych. Zorganizowanie happeningu „Nie pal przy mnie”

W początkowym etapie tego cyklu dzieci dokonują obserwacji powietrza, wody, roślin, gleby. Opowiadają co obserwowały, co powoduje zmiany tych elementów ( np. spaliny z samochodów, dymy, kurz, plamy ropy, odpadki w rzece itp.). Przewidują jakie to może mieć skutki na życie zwierząt roślin i ludzi. W domu samodzielnie stosując proste doświadczenia sprawdzają czystość wody. Palących rodziców przekonują o szkodliwości palenia czynnego i biernego. Dowiadują się o szkodliwości hałasu. W przedszkolu rozwieszają hasła o szkodliwości hałasu.

Skuteczne i efektywne kształtowanie postaw dzieci zgodnych z etyką ekologiczną.

Uzmysłowienie dzieciom, że troska o przyrodę jest troską o nas samych i nasze życie

Umiejętność nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi, dorosłymi, osobami niepełnosprawnymi

Poczucie przynależności do grupy przedszkolnej, środowiska lokalnego, regionu, kraju

Zachęcanie do aktywnej obecności we własnym środowisku

1. A ja też rosnę - prace gospodarcze. Porównywanie warunków procesu produkcji chleba, oraz wzrostu i rozwoju człowieka; zdobywanie wiadomości na temat wypieku chleba przy użyciu drożdży bez środków konserwujących; zachęcanie do jedzenia różnorodnego pieczywa

2. Dzień rodziny - uroczystość z okazji dnia matki, dnia ojca i dnia dziecka. Wspólne przygotowanie imprezy w ogrodzie przedszkolnym, zaproszenie dzieci nauczanych indywidualnie.

3. Organizowanie kiermaszów, uroczystości z okazji świąt.

4. W malowanej skrzyni - rozwijanie postawy przywiązania do tradycji świątecznych; poznanie niektórych dawnych ubiorów oraz urządzeń gospodarstwa domowego; wzbudzanie potrzeby wykorzystania przedmiotów rękodzielniczych.

Poprzez bezpośredni kontakt z przyrodą oddziałujemy na wrażenia estetyczne i uczucia dzieci. Poznając przyrodę i podstawowe prawa nią rządzące, dziecko poznaje współzależności występujące w tym świecie, dostrzega czynniki sprzyjające i zagrażające człowiekowi. Dziecko ma również poznać siebie jako człowieka, przyjrzeć się własnemu wyglądowi zewnętrznemu, budowie i funkcjonowaniu organizmu. Ma zrozumieć, że mimo różnic, wszyscy jesteśmy do siebie podobni, to samo nam szkodzi, to samo cieszy i smuci.

 

V. SPRAWDZANIE I OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ DZIECI

Bardzo ważnym elementem w pracy nauczyciela jest ocena, która pozwala sprawdzić czy zamierzone cele zostały osiągnięte. Dla dziecka ma być ona motywacją do dalszych starań, a dla nauczyciela sygnałem skuteczności stosowanych form i metod pracy. Kryterium oceny tego programu jest jednak inne, nie stan wiedzy dziecka w danym momencie ale jego zaangażowanie, włożony wysiłek, umiejętności postępowania. Nauczyciel w trakcie realizacji tego programu dokonuje obserwacji ciągłej, całościowej i kompleksowej ucznia, przeprowadza z nim rozmowy i gromadzi wytwory jego pracy. 

Oceny dokonuje się na podstawie:

& ekspresji plastycznej, która jest podsumowaniem realizowanego cyklu tematycznego przygotowań i udziałów w happeningu ekologicznym w trakcie którego wykorzystuje się zdobytą wiedzę

& wykonanych prac plastycznych wokół tematów przyrodniczych w ciagu całego roku szkolnego

& konkretnej działalności dzieci w środowisku ( np. czy będąc na wycieczce nie zostawiają śmieci, jak zachowują się w lesie itp.)

& udziału w akcjach proekologicznych

VI. UWAGI KOŃCOWE I EWALUACJA

Program ekologiczny jest doskonałym przykładem jak wdrażać do aktywnego uczestnictwa w rozwiązywaniu zagadnień środowiskowych od najmłodszych lat. Bardzo ważne staje się organizowanie doświadczeń dzieci, których efektem końcowym będzie umiejętność formułowania problemów. Wszystko to jest możliwe do zrealizowania poprzez nauczanie integralne. 

Program ma na celu wdrażanie dzieci do pracy na rzecz środowiska. W czasie jego realizacji nauczą się jak przyjaźnie obcować z naturą  by jej nie niszczyć.

     Aby sprawdzić, czy realizowany program osiągnął zamierzone cele będzie dokonana jego ewaluacja. Narzędziem ewaluacji będą quizy, akcje proekologiczne, happeningi, podczas których dzieci będą miały okazję do wykazania się wiedzą, umiejętnościami i zaprezentowania swojej postawy wobec konkretnych zachowań wobec środowiska.

Program autorski Edyta Galant 1


Metadane - wyciąg z rejestru zmian

Osoba odpowiadająca za treść informacji

Redaktor Piotr Tomaszewski

Data wytworzenia:
14 lis 2005

Osoba dodająca informacje

Piotr Tomaszewski

Data publikacji:
14 lis 2005, godz. 15:23

Osoba aktualizująca informacje

Piotr Tomaszewski

Data aktualizacji:
14 lis 2005, godz. 15:23